อย. เพิ่มทางเลือกให้กับผู้ประกอบการอาหาร
สามารถใช้ผลการตรวจหรือใบรับรองสถานที่ผลิตอาหารจากหน่วยตรวจสอบและรับรองที่ขึ้นบัญชีกับ อย. เป็นหลักฐานประกอบการยื่นขออนุญาต
สำนักงานคณะกรรมการอาหารและยา โดยกองอาหาร ได้พัฒนากระบวนการพิจารณาอนุญาตสถานที่ผลิตอาหาร ได้แก่ กระบวนการขออนุญาตตั้งโรงงานผลิตอาหารหรือการขอรับเลขสถานที่ผลิตอาหารกรณีที่ไม่เข้าข่ายโรงงาน การต่ออายุใบอนุญาต การแก้ไขรายการเครื่องมือเครื่องจักรและแบบแปลนแผนผัง ตลอดจนการขอย้ายสถานที่ ซึ่งกฎหมายกำหนดให้ต้องผ่านการตรวจประเมินว่าปฏิบัติได้ตามหลักเกณฑ์ GMP กฎหมายก่อนนั้น
นอกเหนือจากจะยื่นขอให้เจ้าหน้าที่ อย. หรือเจ้าหน้าที่ สสจ. ไปตรวจสถานที่แล้ว อย. ได้เพิ่มทางเลือกให้กับผู้ประกอบการผลิตอาหารสามารถใช้ผลการตรวจหรือใบรับรองสถานที่ผลิตอาหารจากหน่วยตรวจสอบและรับรองที่ขึ้นบัญชีกับ อย. เป็นหลักฐานประกอบการยื่นขออนุญาตดังกล่าวได้อีกด้วย เพื่อลดข้อจำกัดด้านอัตรากำลังของเจ้าหน้าที่ ซึ่งจะส่งผลให้กระบวนการพิจารณาอนุญาตสถานประกอบการสามารถดำเนินการได้อย่างรวดเร็ว มีประสิทธิภาพยิ่งขึ้น
ทั้งนี้ อย. ได้มีการกำกับดูแลความสามารถของผู้ตรวจประเมินของหน่วยตรวจสอบหรือหน่วยรับรองที่ขึ้นบัญชีกับ อย. ให้สามารถปฏิบัติหน้าที่ได้เป็นมาตรฐานเดียวกันกับเจ้าหน้าที่ โดยมีกระบวนการฝึกอบรมและสอบวัดผลด้วยหลักสูตรที่เข้มข้น กระบวนการประเมินความสามารถขณะปฏิบัติหน้าที่ตรวจประเมินอย่างใกล้ชิด (witness assessment) กระบวนการตรวจติดตามความเป็นกลางและกระบวนการตรวจสอบและรับรองของหน่วยตรวจฯ (surveillances assessment) ขอให้มั่นใจได้ว่าผลการตรวจประเมินจะเป็นที่ยอมรับ ทั้งนี้ผู้ประกอบการจะต้องเลือกใช้บริการกับหน่วยตรวจสอบหรือหน่วยรับรองที่ขึ้นบัญชีกับ อย. แล้วเท่านั้น
อย. แนะวิธีเลือกใช้บริการหน่วยตรวจและหน่วยรับรองสถานประกอบการอาหาร
1. เลือกใช้บริการจากรายชื่อหน่วยตรวจและหน่วยรับรองที่ได้ขึ้นบัญชีไว้กับ อย. ที่เป็นปัจจุบัน ได้ที่เว็บไซด์กองอาหาร
2. นอกจากรายชื่อหน่วยงานแล้ว ยังต้องสังเกตรายละเอียดของบัญชี โดยพิจารณาถึงขอบข่ายการให้บริการ และขอบข่ายมาตรฐานการตรวจประเมิน ที่ได้รับการขึ้นบัญชีด้วยว่าตรงกับที่จะนำผลไปใช้ประโยชน์ต่อหรือไม่ ซึ่งแต่ละหน่วยงานได้รับการขึ้นบัญชีในขอบข่ายที่แตกต่างกันตามความสามารถ ได้แก่
1) ขอบข่ายการให้บริการ มี 3 ขอบข่าย ได้แก่
a. การตรวจประเมินและออกหนังสือรับรองมาตรฐานระบบการผลิตตามหลักเกณฑ์ของกฎหมายอาหาร ซึ่งในขอบข่ายนี้ สำนักงานคณะกรรมการอาหารและยาและสำนักงานสาธารณสุขจังหวัดทั่วประเทศ ยุติการให้บริการการออกหนังสือรับรองให้แก่ผู้ประกอบการผลิตอาหารแล้วตั้งแต่ 1 ตุลาคม 2558 เป็นต้นมา
b. การตรวจสอบสถานที่ผลิตอาหารตามหลักเกณฑ์ของกฎหมาย เพื่อใช้เป็นหลักฐานประกอบการต่ออายุใบอนุญาตผลิตอาหาร
c. การตรวจสอบสถานที่ผลิตอาหารตามหลักเกณฑ์ของกฎหมาย เพื่อใช้เป็นหลักฐานประกอบการขออนุญาตผลิตอาหาร เช่น การขออนุญาตตั้งโรงงานผลิตอาหารหรือการขอรับเลขสถานที่ผลิตอาหารกรณีที่ไม่เข้าข่ายโรงงาน การขอแก้ไขรายการเครื่องมือเครื่องจักรและแบบแปลนแผนผัง การขอย้ายสถานที่ เป็นต้น
2) ขอบข่ายมาตรฐานการตรวจประเมิน ซึ่งเป็นข้อมูลว่าหน่วยงานดังกล่าวสามารถตรวจประเมินมาตรฐาน GMP กฎหมายฉบับใดได้บ้าง เช่น
a. การตรวจประเมินสถานที่ผลิตอาหาร ตามประกาศกระทรวงสาธารณสุข (ฉบับที่ 386) พ.ศ.2560 เรื่อง วิธีการผลิต เครื่องมือเครื่องใช้ในการผลิต และการเก็บรักษาผักหรือผลไม้สดบางชนิด และการแสดงฉลาก
b. การตรวจประเมินสถานที่ผลิตอาหาร ตามประกาศกระทรวงสาธารณสุข (ฉบับที่ 420) พ.ศ. 2563 ออกตามความในพระราชบัญญัติอาหาร พ.ศ. 2522 เรื่อง วิธีการผลิต เครื่องมือเครื่องใช้ในการผลิต และการเก็บรักษาอาหาร
3. อัตราค่าใช้จ่ายเป็นไปตามข้อตกลงระหว่างหน่วยตรวจหรือหน่วยรับรองฯ และผู้ยื่นขอให้ไปตรวจ ทั้งนี้อัตราที่แสดงในเว็บไซต์สำนักอาหาร เป็นเพียงค่าใช้จ่ายในการตรวจสถานที่ผลิตอาหารเบื้องต้น ซึ่งไม่รวมค่าใช้จ่ายอื่น ๆ เช่น ค่าเดินทาง ค่าจัดทำใบรับรองมาตรฐานระบบการผลิตภาษาอื่น ๆ และค่าธรรมเนียม เป็นต้น ดังนั้น ผู้สนใจขอรับบริการดังกล่าวควรสอบถามรายละเอียดและศึกษาข้อมูลเพิ่มเติมของแต่ละบริษัทเพื่อเปรียบเทียบข้อมูลก่อนการตัดสินใจ
4. ทั้งนี้หลังจากเลือกทำสัญญาใช้บริการการตรวจประเมินแล้ว หากหน่วยงานดังกล่าวส่งแผนการตรวจที่มีรายชื่อผู้ตรวจประเมินที่ไม่ปรากฏอยู่ในรายละเอียดของบัญชีตามมาตรฐานการตรวจที่ยื่นคำขอ ให้ปฏิเสธการให้เข้าตรวจและแจ้งขอเปลี่ยนผู้ตรวจประเมินกับหน่วยงานดังกล่าว หรือแจ้ง อย. เพื่อทบทวนบัญชีรายชื่อของหน่วยงานดังกล่าวหากไม่ดำเนินการแก้ไขตามคำร้องขอต่อไป
--------------------------------------------------------------------------------
หากมีปัญหาหรือข้อสงสัยเกี่ยวกับการตรวจประเมินหรือการรับรองมาตรฐาน
กรุณาติดต่อ: กลุ่มพัฒนาระบบ กองอาหาร
สำนักงานคณะกรรมการอาหารและยา
โทร. 0 2590 7206 E-mail : qateam.food@gmail.com