ตอบ  ด้วยประกาศกระทรวงสาธารณสุข (ฉบับที่ 450)  พ.ศ. 2567 เรื่อง การแสดงฉลากของอาหารในภาชนะบรรจุ  ได้มีข้อกำหนดไว้ในข้อ 4 (4)  ไว้ดังนี้ “ข้อ 4  ฉลากที่มีข้อความ รูป รูปภาพ รอยประดิษฐ์ เครื่องหมาย ตรา หรือเครื่องหมายการค้า เครื่องหมายการค้าจดทะเบียนไม่ว่าจะเป็นภาษาใดที่ปรากฏในฉลาก ต้อง (4) ไม่พ้องเสียง พ้องรูป กับคำหรือข้อความที่สื่อถึงคุณประโยชน์ คุณภาพ สรรพคุณอันเป็นการโอ้อวด หรือเป็นเท็จ หรือเกินจริง หรือหลอกลวงทำให้เกิดความหลงเชื่อโดยไม่สมควร ดังนั้นเพื่อให้มีแนวปฏิบัติที่ชัดเจนเกี่ยวกับเรื่องดังกล่าว สำนักงานคณะกรรมการอาหารและยาจึงกำหนดหลักเกณฑ์และแนวทางเกี่ยวกับการพิจารณาอนุญาต ดังนี้

1. ในหลักเกณฑ์นี้

      “คำพ้องรูป” หมายถึง คำที่มีรูปเขียนเหมือนกัน ใช้พยัญชนะ สระ เครื่องหมายวรรณยุกต์ ตัวสะกด และตัวการันต์อย่างเดียวกัน คำพ้องรูปมีทั้งที่อ่านออกเสียงเหมือนกันและอ่านออกเสียงต่างกัน

      “คำพ้องเสียง” หมายถึง คำที่ออกเสียงเหมือนกัน ตัวเขียนกับความหมายต่างกัน หรือไม่มีความหมาย

2. ข้อความ รูป รูปภาพ รอยประดิษฐ์ เครื่องหมาย ตรา หรือเครื่องหมายการค้า เครื่องหมายการค้าจดทะเบียน  ไม่ว่าจะเป็นภาษาใดที่ปรากฏในฉลาก ที่พ้องเสียง พ้องรูป กับคำหรือข้อความที่สื่อถึงคุณประโยชน์ คุณภาพ สรรพคุณอันเป็นการโอ้อวด หรือเป็นเท็จ หรือเกินจริง หรือหลอกลวงทำให้เกิดความหลงเชื่อโดยไม่สมควร ตามข้อ 4 (4)  ตัวอย่างดังต่อไปนี้

      (1) สื่อสรรพคุณทางยา  ช่วยบำบัด บรรเทา รักษาหรือป้องกันโรคต่างๆ เช่น อ้างว่าสามารถรักษา ป้องกันโรคเบาหวาน ลดอัตราการเกิด หรือลดความเสี่ยงการเกิดมะเร็ง ป้องกันการเกิดมะเร็ง  รักษาป้องกันข้อเสื่อมรูมาตอยด์ ช่วยบรรเทาต้อหิน ต้อกระจก บำรุงหัวใจ  ลดความเสี่ยงเป็นเส้นเลือดขอด ลดหรือล้างสารพิษ สร้างภูมิคุ้มกัน เป็นต้น

      (2) สื่อสรรพคุณว่าสามารถเปลี่ยนแปลงรูปร่าง ลักษณะ และโครงสร้างของอวัยวะในร่างกาย เช่น ลดความอ้วน เพิ่มหน้าอก เพิ่มอวัยวะร่างกาย ทำให้ผิวขาว เต่งตึง ลดเลือนริ้วรอย เป็นต้น

      (3) สื่อสรรพคุณว่ามีผลต่อการทำหน้าที่ของอวัยวะ และส่วนต่างๆของร่างกาย เช่น อ้างว่าลดความอ้วน ไม่ว่าจะเป็นทั้งหมดหรือบางส่วน ทำให้หน้าเล็ก เรียว แหลม เพิ่มส่วนสูง ขยายขนาดหน้าอก ขยายและเพิ่มขนาดอวัยวะเพศ ทำให้ผิวขาว เต่งตึง ลดเลือนริ้วรอย ทำให้ผิวพรรณขาวอมชมพู ลดปัญหาฝ้า กระ จุดด่างดำ ชะลอความแก่ของเซลล์ผิว เพิ่มพัฒนาการทางสมอง บำรุงสายตา หัวใจ ประสาท ลดความเมื่อยล้า ฟื้นฟูสมรรถภาพทางเพศ เป็นต้น

   การแสดงฉลากของอาหารในภาชนะบรรจุ

ตอบ ข้อกำหนดตามประกาศต้องแสดงข้อความเป็นภาษาไทย หากมีการแสดงภาษาอังกฤษ ข้อความดังกล่าวต้องทับศัพท์เป็นภาษาไทย หากคำที่ทับศัพท์พ้องเสียงภาษาอังกฤษและแปลความแล้วมีความหมายโอ้อวดสรรพคุณ คุณประโยชน์หรือคุณภาพ ก็ถือว่าขัดกับที่กฎหมายกำหนด   

   การแสดงฉลากของอาหารในภาชนะบรรจุ

ตอบ พิจารณาตามข้อ 4 (1) และ (2) ต้องไม่เป็นเท็จหรือหลอกลวงให้เกิดความหลงเชื่อโดยไม่สมควร หรือไม่ทำให้เข้าใจผิดในสาระสำคัญ

   การแสดงฉลากของอาหารในภาชนะบรรจุ

ตอบ เกณฑ์การพิจารณาข้อความดังกล่าวต้องไม่สื่อถึงคุณประโยชน์ คุณภาพ สรรพคุณอันเป็นการโอ้อวด หรือเป็นเท็จ หรือเกินจริง หรือหลอกลวงทำให้เกิดความหลงเชื่อโดยไม่สมควร

   การแสดงฉลากของอาหารในภาชนะบรรจุ

ตอบ การโฆษณาอาหารประเภทเดียวกัน หรือสินค้าคนละประเภทบนฉลากอาหารต้องไม่ทำให้เข้าใจผิดในกลุ่มผู้บริโภค และชี้แจงให้ชัดเจน

   การแสดงฉลากของอาหารในภาชนะบรรจุ

ตอบ กรณีการแสดงฉลากของอาหารเพื่อการส่งออก เพื่อเป็นข้อมูลในการตรวจสอบย้อนกลับกรณีพบปัญหาความไม่ปลอดภัยของอาหารที่ส่งออก เพื่อให้เจ้าหน้าที่ตรวจสอบ ณ สถานที่ผลิตได้ กรณีดังกล่าวการแสดงข้อมูลประเทศผู้ผลิต จะต้องแสดงข้อมูลประเทศผู้ผลิต คือ ประเทศไทย และข้อมูลสถานที่สถานที่ผลิตที่ได้รับอนุญาตแบ่งบรรจุไว้ โดยเลือกแสดง เป็นเลขสถานที่ผลิต หรือเลขสารบบอาหาร หรือชื่อที่ตั้งของสถานที่ผลิตอย่างใดอย่างหนึ่งได้

   การแสดงฉลากของอาหารในภาชนะบรรจุ

ตอบ การแสดงฉลากของอาหารที่ผลิตเพื่อจำหน่ายในประเทศจะต้องปฏิบัติตามประกาศฯ (ฉบับที่ 450) ดังนั้นข้อความที่เป็นภาษาอังกฤษเมื่อแปลแล้วจะต้องไม่ขัดกับข้อกำหนดของประกาศฯ  แต่จะแสดงข้อมูลนอกเหนือจากที่ประกาศกำหนดไว้ได้ เช่น “ข้อมูลสำหรับผู้แพ้อาหาร: มี...” เมื่อแปลเป็นภาษาอังกฤษ จะต้อง แสดงว่า “Allergen information: contain….” หรือข้อมูลการแสดงวัตถุเจือปนอาหารหากของต่างประเทศ กำหนดข้อความเพิ่มเติม เช่น permitted ...ชนิดของ food additive…. ต้องแปลเป็นภาษาไทยให้สอดคล้องกัน เป็นต้น

   การแสดงฉลากของอาหารในภาชนะบรรจุ

ตอบ 1. อาหารที่จะได้รับการยกเว้นเพื่อการส่งออกตามข้อ 14 ของประกาศกระทรวงสาธารณสุข (ฉบับที่ 355) พ.ศ. 2556 เรื่อง อาหารในภาชนะบรรจุที่ปิดสนิท ลงวันที่ 26 มิถุนายน พ.ศ. 2556 จะต้องเป็นอาหารในภาชนะบรรจุที่ปิดสนิทตามความหมายที่กำหนดไว้ในข้อ 3 ของประกาศฯ

         2. ประกาศกระทรวงสาธารณสุข (ฉบับที่ 450) พ.ศ. 2567 เรื่อง การแสดงฉลากของอาหารในภาชนะบรรจุ ลงวันที่ 19 มิถุนายน พ.ศ. 2567 เป็นประกาศกระทรวงสาธารณสุขที่มีความมุ่งหมายครอบคลุมการแสดงฉลากของอาหารในภาชนะบรรจุ ทั้งอาหารในภาชนะบรรจุที่ปิดสนิท ตามประกาศกระทรวงสาธารณสุข (ฉบับที่ 355) พ.ศ. 2556 เรื่อง อาหารในภาชนะบรรจุที่ปิดสนิท ลงวันที่ 26 มิถุนายน พ.ศ. 2556 และอาหารในภาชนะบรรจุอื่น ดังนั้นข้อยกเว้นตามข้อ 14 ของประกาศกระทรวงสาธารณสุข (ฉบับที่ 355) พ.ศ. 2556 เรื่อง อาหารในภาชนะบรรจุที่ปิดสนิท ลงวันที่ 26 มิถุนายน พ.ศ. 2556 จึงยังคงหลักการเดิม คือ ไม่บังคับกับอาหารในภาชนะบรรจุที่ปิดสนิทตามข้อ 1 ที่ผลิตเพื่อการส่งออก ซึ่งรวมถึงข้อกำหนดการแสดงฉลากด้วย

   การแสดงฉลากของอาหารในภาชนะบรรจุ

ตอบ ต้องมีข้อความระบุว่าเป็นเลขสถานที่ผลิตอาหาร หากไม่มีข้อความว่า “เลขสถานที่ผลิตอาหาร” กำกับ ก็ไม่ทราบว่าเลขที่แสดงดังกล่าวที่ฉลากเป็นเลขสถานที่ผลิตอาหาร 

   การแสดงฉลากของอาหารในภาชนะบรรจุ

ตอบ ฉลากของอาหารที่ผลิตเพื่อส่งออกจะแสดงข้อความเป็นภาษาใดก็ได้ แต่อย่างน้อยต้องระบุ (1) ประเทศผู้ผลิต และ (2) เลขสารบบอาหาร หรือเลขสถานที่ผลิตอาหาร หรือชื่อและที่ตั้งของสถานที่ผลิตอย่างหนึ่งอย่างใดก็ได้

   การแสดงฉลากของอาหารในภาชนะบรรจุ