ตอบ   คุณภาพและมาตรฐานของน้ำบริโภคในภาชนะบรรจุที่ปิดสนิทต้องเป็นไปตามประกาศกระทรวง สาธารณสุขที่เกี่ยวข้อง

• ประกาศกระทรวงสาธารณสุข (ฉบับที่ 61) พ.ศ. 2524 เรื่อง น้ำบริโภคในภาชนะบรรจุที่ปิดสนิท และฉบับที่แก้ไขเพิ่มเติม คือ ประกาศกระทรวงสาธารณสุข (ฉบับที่ 135) พ.ศ. 2534 เรื่อง น้ำบริโภคในภาชนะบรรจุที่ปิดสนิท (ฉบับที่่ 2) และประกาศกระทรวงสาธารณสุข เรื่อง น้ำบริโภคในภาชนะบรรจุที่ปิดสนิท (ฉบับที่ 6) พ.ศ. 2553
• รวมถึงคุณภาพหรือมาตรฐานเกี่ยวกับจุลินทรีย์ที่่ทำให้เกิดโรค ให้เป็นไปตามประกาศกระทรวงสาธารณสุข (ฉบับที่ 416) พ.ศ. 2563 ออกตามความในพระราชบัญญัติอาหาร พ.ศ. 2522 เรื่อง กำหนดคุณภาพ หรือมาตรฐาน หลักเกณฑ์เงื่อนไข และวิธีการในการตรวจวิเคราะห์ ของอาหารด้านจุลินทรีย์ที่ทำให้เกิดโรค

         ซึ่งมีความแตกต่างกับคุณภาพมาตรฐานของน้ำใช้ในโรงงาน โดยต้องมีคุณภาพเหมาะสมตามวัตถุประสงค์ของการใช้ เช่น น้ำล้างภาชนะ ควรเป็นน้ำสะอาด ไม่มีเชื้อโรค ตามที่กำหนดไว้ใน GMP 420 ข้อกำหนดพื้นฐาน หมวดที่ 4 หัวข้อ "น้ำใช้"

   ผู้ควบคุมการผลิตดื่ม น้ำแร่ และน้ำแข็ง

ตอบ   หากเดิมได้รับอนุญาตชื่ออาหารเป็น "น้ำแร่ธรรมชาติจากแหล่ง... ตรา..." ผู้ผลิตไม่จำเป็นต้องแก้ไขชื่ออาหาร ซึ่งข้อกำหนดเรื่องชื่ออาหารตามประกาศกระทรวงสาธารณสุขฉบับใหม่ บังคับชื่ออาหาร
     "น้ำแร่ธรรมชาติ" โดยไม่บังคับให้ต้องระบุแหล่งที่มาหลังชื่ออาหาร ดังนั้น สามารถระบุแหล่งที่มาในบริเวณส่วนใดส่วนหนึ่งของฉลากได้ คำอื่นๆ ที่เกี่ยวข้องสามารถเพิ่มเติมได้ หากชื่อเดิมมีคำว่า "น้ำแร่ธรรมชาติ" สามารถใช้ชื่อเดิมได้

         * ปัจจุบันยังบังคับใช้ประกาศกระทรวงสาธารณสุข (ฉบับที่ 199) พ.ศ. 2543 เรื่อง น้ำแร่ธรรมชาติ โดยประกาศกระทรวงสาธารณสุข (ฉบับที่ 454) พ.ศ. 2567 เรื่อง น้ำแร่ธรรมชาติ จะมีผลบังคับใช้วันที่ 10 เมษายน 2568 เป็นต้นไป

   ผู้ควบคุมการผลิตดื่ม น้ำแร่ และน้ำแข็ง

ตอบ   สามารถทำได้

   ผู้ควบคุมการผลิตดื่ม น้ำแร่ และน้ำแข็ง

ตอบ   สามารถใช้ชุดทดสอบความกระด้างทั้งหมด (Total Hardness) ซึ่งมีจำหน่ายโดยทั่วไป ค่าความกระด้างทั้งหมด เป็นการวัดรวมทั้ง 2 สาร คือ ค่าแคลเซียมและค่าแมกนีเซียม ทั้งนี้ขึ้นอยู่กับชนิดของชุดทดสอบ  
          อย่างไรก็ตาม ในสถานที่ผลิตน้ำบริโภคฯ หรือน้ำแข็งบริโภค ต้องมีชุดทดสอบอย่างน้อย 3 ชนิดเพื่อใช้ในการตรวจเฝ้าระวังคุณภาพมาตรฐาน คือ

1. เครื่องวัดค่าพีเอช (pH) หรือค่าความเป็นกรดด่างของน้ำ โดยมาตรฐานกำหนดค่าพีเอชของน้ำบริโภค
   อยู่ที่ 6.5 - 8.5 กรณีกระบวนการผลิตเป็นการปรับสภาพน้ำด้วยระบบการผลิตน้ำอาร์โอ (Reverse Osmosis ; RO) หากน้ำดิบมีค่าพีเอชต่ำกว่า 6.5 ต้องมีการปรับค่าพีเอชให้มากกว่า 6.5 เนื่องจากเมื่อผ่านกระบวนการกรองด้วยระบบอาร์โอ ค่าพีเอชของน้ำจะลดต่ำลง
2. ชุดทดสอบปริมาณคลอรีนคงเหลือ ตรวจวัดปริมาณคลอรีนในการปรับสภาพน้ำดิบเบื้องต้นและใช้ในการตรวจสอบประสิทธิภาพของสารกรองคาร์บอน
3. ชุดทดสอบความกระด้าง หรือ Total Hardness เพื่อเฝ้าระวังคุณภาพน้ำดิบ และใช้ในการตรวจสอบ ประสิทธิภาพของสารกรองเรซิน

   ผู้ควบคุมการผลิตดื่ม น้ำแร่ และน้ำแข็ง

ตอบ   น้ำบริโภคฯ ที่กรองด้วยระบบอาร์โอซึ่งมีคุณภาพมาตรฐานเป็นไปตามประกาศกระทรวงสาธารณสุขฯ สามารถดื่มได้ มีความปลอดภัยต่อการบริโภค 

   ผู้ควบคุมการผลิตดื่ม น้ำแร่ และน้ำแข็ง

ตอบ   ผู้ผลิตน้ำแร่ธรรมชาติสามารถปรับฉลากให้ตรงตามประกาศกระทรวงสาธารณสุขฉบับใหม่ได้มีกรณีเดียวที่ต้องยื่นขอแก้ไข ได้แก่ กรณีน้ำผุดหรือสปริงวอเตอร์ (spring water) ซึ่งได้รับอนุญาตเป็นน้ำแร่ธรรมชาติไว้ก่อนการแก้ไขประกาศกระทรวงสาธารณสุข (ฉบับที่ 199) พ.ศ. 2543 เรื่อง น้ำแร่ธรรมชาติ ซึ่งประกาศกระทรวงสาธารณสุข (ฉบับที่ 454) พ.ศ. 2567 เรื่อง น้ำแร่ธรรมชาติได้จัดประเภทน้ำผุดหรือสปริงวอเตอร์ (spring water) ใหม่เป็น “น้ำบริโภคในภาชนะบรรจุที่ปิดสนิท” ซึ่งมีผลบังคับใช้ภายใน 2 ปี นับจากวันที่ประกาศใหม่ใช้บังคับ ผู้ผลิตจึงต้องดำเนินการดังนี้

• • ยังคงจำหน่ายเป็นน้ำแร่ธรรมชาติต่อไปได้ แต่ต้องไม่เกิน 2 ปี
  • ต้องยื่นคำขอแก้ไขรายการให้ถูกต้องตามประกาศว่าด้วยน้ำบริโภคฯ ภายใน 2 ปี และเมื่อยื่นคำขอแก้ไข ให้แสดงข้อมูลชนิดของแร่ธาตุสำคัญ ส่วนประกอบหรือองค์ประกอบทางเคมีอื่น เพื่อบ่งชี้เอกลักษณ์ของแหล่งน้ำ พร้อมทั้งระบุแหล่งกำเนิดน้ำบนฉลาก

   ผู้ควบคุมการผลิตดื่ม น้ำแร่ และน้ำแข็ง

ตอบ   ตามประกาศกระทรวงสาธารณสุข (ฉบับที่ 61) พ.ศ. 2524 เรื่อง น้ำบริโภคในภาชนะบรรจุที่ปิดสนิท กำหนดคุณภาพมาตรฐานค่าพีเอชอยู่ในช่วง 6.5 - 8.5 โดยสามารถศึกษาจากคู่มือผู้ควบคุมการผลิต น้ำบริโภคฯ ในบทที่ 4 เพิ่มเติม

   ผู้ควบคุมการผลิตดื่ม น้ำแร่ และน้ำแข็ง

ตอบ   ความถี่ในการฟื้นฟูสภาพสารกรองเรซินด้วยเกลือ ขึ้นอยู่กับประสิทธิภาพของสารกรองเรซิน ปริมาณการผลิต คุณภาพน้ำดิบ แต่ละโรงงานต้องพิจารณาจากผลการตรวจสอบความกระด้างของน้ำ หลังออกจากสารกรองเรซิน ว่าควรมีความถี่ในการฟื้นสภาพด้วยน้ำเกลืออย่างไร 

   ผู้ควบคุมการผลิตดื่ม น้ำแร่ และน้ำแข็ง

ตอบ   ชนิดของน้ำแร่ธรรมชาติ ในชื่อภาษาอังกฤษ ให้ใช้ตามที่ระบุไว้ในข้อ 4 ของ ประกาศกระทรวงสาธารณสุข (ฉบับที่ 454) พ.ศ. 2567 เรื่อง น้ำแร่ธรรมชาติ

   ผู้ควบคุมการผลิตดื่ม น้ำแร่ และน้ำแข็ง

ตอบ   

• ผลิตภัณฑ์น้ำบริโภคฯ ต้องมีคุณภาพมาตรฐานที่สอดคล้องตามประกาศกระทรวงสาธารณสุข (ฉบับที่ 61) พ.ศ. 2524 เรื่อง น้ำบริโภคในภาชนะบรรจุที่ปิดสนิท และฉบับที่แก้ไขเพิ่มเติม คือ ประกาศกระทรวงสาธารณสุข (ฉบับที่ 135) พ.ศ. 2534 เรื่อง น้ำบริโภคในภาชนะบรรจุที่ปิดสนิท (ฉบับที่่ 2) และประกาศกระทรวงสาธารณสุข เรื่อง น้ำบริโภคในภาชนะบรรจุที่ปิดสนิท (ฉบับที่ 6) พ.ศ. 2553
• น้ำแข็งบริโภคฯ ต้องมีคุณภาพมาตรฐานสอดคล้องกับประกาศกระทรวงสาธารณสุข (ฉบับที่ 78) (พ.ศ.2527) เรื่อง น้ำแข็ง และฉบับที่แก้ไขเพิ่มเติม ได้แก่ ประกาศกระทรวงสาธารณสุข (ฉบับที่ 137) พ.ศ. 2534 เรื่อง น้ำแข็ง (ฉบับที่ 2)
• น้ำแร่ธรรมชาติ ต้องมีคุณภาพมาตรฐานสอดคล้องกับประกาศกระทรวงสาธารณสุข (ฉบับที่ 454) พ.ศ. 2567 เรื่อง น้ำแร่ธรรมชาติ

     ทั้งนี้ สามารถศึกษาเพิ่มเติมได้ที่เว็บไซต์กองอาหาร หัวข้อ กฎหมายอาหาร

   ผู้ควบคุมการผลิตดื่ม น้ำแร่ และน้ำแข็ง