ตอบ ​ค่าใช้จ่ายในการประเมินติดต่อสอบถามได้ที่ศูนย์พันธุวิศวกรรมและเทคโนโลยีชีวภาพ (Biotech) หรือ https://www.biotec.or.th/home/technical-services/

   การยื่นประเมินความปลอดภัยอาหาร

ตอบ ​ยื่นประเมินความปลอดภัยในระบบ e-submission หัวข้อประเมินความปลอดภัยอาหาร โดยศึกษาขั้นตอนได้จากหน้าเว็บไซต์กองอาหาร หรือ https://shorturl.asia/4F3j6 โดยมีค่าใช้จ่ายการยื่นคำขอ จำนวน 3,000 บาท และระยะเวลาดำเนินการ 40 วันทำการ

   การยื่นประเมินความปลอดภัยอาหาร

ตอบ

1. ตรวจสอบวัตถุดิบว่าไม่อยู่ให้รายชื่อห้ามใช้ในอาหาร

         วัตถุดิบที่จะอนุญาตให้ใช้ในผลิตภัณฑ์อาหาร ต้องไม่ปรากฏชื่ออยู่ในบัญชีแนบท้ายประกาศกระทรวงสาธารณสุข (ฉบับที่ 424) พ.ศ. 2564 ออกตามความในพระราชบัญญัติอาหาร พ.ศ. 2522 เรื่อง กำหนดอาหารที่ห้ามผลิต นำเข้า หรือจำหน่าย (Negative list) และฉบับแก้ไขเพิ่มเติม

2. ทวนสอบความถูกต้องของชื่อวิทยาศาสตร์ของวัตถุดิบ เนื่องจากรายชื่อวัตถุดิบที่กำหนดตามบัญชี Positive lists ประกอบด้วย บัญชีแนบท้ายประกาศสำนักงานคณะกรรมการอาหารและยาเรื่อง ประกาศสำนักงานคณะกรรมการอาหารและยา เรื่อง คำแนะนำการใช้ส่วนประกอบสำคัญในผลิตภัณฑ์เสริมอาหาร บัญชีแนบท้ายประกาศกระทรวงสาธารณสุขว่าด้วยเรื่อง ชาจากพืช และบัญชีรายชื่อส่วนประกอบที่อนุญาตให้ใช้ในอาหาร ประเภทเครื่องดื่มในภาชนะบรรจุที่ปิดสนิท (ยกเว้นเครื่องดื่มที่ผสมกาเฟอีน) และกาแฟ

         เนื่องจากบัญชี Positive lists ดังกล่าว ระบุเป็นชื่อวิทยาศาสตร์ที่ได้รับการยอมรับ (accepted name) ซึ่งอาจมีชื่อพ้อง (synonym) ได้มากกว่าหนึ่งชื่อ จึงจำเป็นต้องตรวจสอบจากฐานข้อมูลวิชาการ

ตัวอย่างฐานข้อมูลที่มีความน่าเชื่อถือในการตรวจสอบความถูกต้องของชื่อวิทยาศาสตร์ (Scientific name) หรือชื่อพ้อง เช่น

         2.1) ฐานข้อมูลของกลุ่มงานพฤกษศาสตร์ป่าไม้ สำนักวิจัยการอนุรักษ์ป่าไม้และพันธุ์พืช กรมอุทยานแห่งชาติ สัตว์ป่า และพันธุ์พืช เข้าถึงได้จาก https://www.dnp.go.th/botany/index.html

         2.2) ฐานข้อมูลพรรณไม้ องค์การสวนพฤกษศาสตร์ กระทรวงทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม เข้าถึงได้จาก http://www.qsbg.org/Database/plantdb/index.asp

         2.3) ฐานข้อมูล The Plant List - A working list of all plant species ซึ่งเป็นฐานข้อมูลพฤกษศาสตร์ของประเทศสหรัฐอเมริกา จัดทำโดยความร่วมมือของ Royal Botanic Gardens, Kew และ Missouri Botanical Garden เข้าถึงได้จาก http://www.theplantlist.org/

         2.4) ฐานข้อมูล Plants Database; List of Accepted Nomenclature, Taxonomy, and Symbols ของประเทศสหรัฐอเมริกา จัดทำโดย  Natural Resources Conservation Service (NRCs), United State Department of Agriculture เข้าถึงได้จาก https://plants.sc.egov.usda.gov/home

         2.5) ฐานข้อมูลความหลากหลายทางชีวภาพระดับโลกของ Global Biodiversity Information Facility; GBIF เข้าถึงได้จาก https://www.gbif.org/

3. ข้อมูลที่ใช้ประกอบการพิจารณาอนุญาตวัตถุดิบที่อยู่นอกบัญชีอนุญาต (Positive lists) (ไม่มีรายชื่อหรือไม่ใช่ชื่อพ้อง) ซึ่งต้องทวนสอบการเป็นอาหารใหม่ ดังนี้

3.1) ข้อมูลทั่วไปของวัตถุดิบ ได้แก่ ประวัติการบริโภคเป็นอาหาร ประกอบด้วย

• ส่วนที่ใช้/บริโภคได้
• รูปแบบที่บริโภคและปริมาณการบริโภค
• สารพิษที่มีอยู่ตามธรรมชาติ (natural toxin)
• สารสำคัญ/สารออกฤทธิ์ทางชีวภาพ

3.2) ข้อมูลของผลิตภัณฑ์ที่มีวัตถุดิบเป็นส่วนประกอบ

• ส่วนที่ใช้ (part of use)
• วิธีการผลิต
• ปริมาณที่เสนอขอใช้/ประเภทอาหาร (กรณีใช้เป็นวัตถุดิบในผลิตภัณฑ์อาหารอื่น)
• การอนุญาต/ข้อกฎหมายของประเทศที่อนุญาต (ถ้ามี)
• ประวัติการจำหน่ายเป็นอาหารในประเทศอื่น และระยะเวลาการจำหน่าย (ถ้ามี)

ตอบ วิธีการตรวจวิเคราะห์ปริมาณไอโอดีนในเกลือบริโภคเสริมไอโอดีน ปัจจุบันมี 3 วิธี ได้แก่

          1. ชุดทดสอบไอคิท (I-Kit) และชุดทดสอบไอคิทที่ดัดแปลงการอ่านด้วยไม้บรรทัด (Modified I-Kit)

          2. เครื่องไอรีดเดอร์ (I-Reader)

          3. ไตเตรชั่น (Titration)

         สำหรับวิธีการตรวจวิเคราะห์ปริมาณไอโอดีนในผลิตภัณฑ์ปรุงรสที่เสริมไอโอดีน ปัจจุบันมีเพียง 1 วิธี เท่านั้น ได้แก่ วิธี Inductively Coupled Plasma Mass Spectrometry (ICP-MS) ทั้งนี้ ผู้ประกอบการควรส่งผลิตภัณฑ์ตรวจวิเคราะห์หาปริมาณไอโอดีน ณ ห้องปฏิบัติการที่ได้รับมาตรฐาน 17025 หรือหน่วยงานราชการ อย่างน้อยปีละครั้ง

   เกลือบริโภคและผลิตภัณฑ์ปรุงรสที่เสริมไอโอดีน

ตอบ ​สถาบันนวัตกรรมการเรียนรู้ มหาวิทยาลัยมหิดล โทร. 024419734, 024419729 มือถือ 0863205925 และสามารถติดต่อผ่านเว็บไซต์ www.il.mahidol.ac.th หรือ E-mail: ikit.muil@gmail.com

   เกลือบริโภคและผลิตภัณฑ์ปรุงรสที่เสริมไอโอดีน

ตอบ หากหัวเชื้อดังกล่าวไม่ได้มีการเติมไอโอดีนลงในผลิตภัณฑ์ สถานประกอบการที่รับซื้อหัวเชื้อไปผลิตต่อสามารถเติมไอโอดีนลงไปในผลิตภัณฑ์ได้ แต่หากหัวเชื้อดังกล่าวมีการเติมไอโอดีนลงในผลิตภัณฑ์แล้ว สถานประกอบการที่รับซื้อหัวเชื้อไปไม่ควรเติมไอโอดีนลงในหัวเชื้ออีก เนื่องจากอาจมีโอกาสทำให้ผลิตภัณฑ์สุดท้ายมีปริมาณไอโอดีนสูงเกินกว่าที่มาตรฐานกำหนดได้

   เกลือบริโภคและผลิตภัณฑ์ปรุงรสที่เสริมไอโอดีน

ตอบ กรณีปริมาณไอโอดีนในผลิตภัณฑ์ตรวจพบขาดหรือเกินร้อยละ 30 จากเกณฑ์ต่ำสุดหรือสูงสุด จะถือว่าเข้าข่ายเป็นอาหารปลอมตามมาตรา 25(2) โดยมีลักษณะตามมาตรา 27(5) ให้ต้องระวางโทษตามมาตรา 59 ของพระราชบัญญัติอาหาร พ.ศ.2522 กล่าวคือ ผู้ใดฝ่าฝืนมาตรา 25(2)  ตต้องระวังโทษจําคุกตั้งแต่หกเดือนถึงสิบปี และปรับตั้งแต่ห้าพันบาทถึงหนึ่งแสนบาท

        กรณีปริมาณไอโอดีนในผลิตภัณฑ์ตรวจพบไม่ถึงขนาดังที่กำหนดไว้ในมาตรา 27(5) จะถือว่าเข้าข่ายเป็นอาหารผิดมาตราฐานตามมาตรา 25(3) ได้แก่ อาหารที่ผลิตขึ้นไม่ถูกต้องตามคุณภาพหรือมาตรฐานที่รัฐมนตรีประกาศกําหนดตามมาตรา 6(2) หรือ (3) ให้ต้องระวางโทษปรับไม่เกินห้าหมื่นบาท

   เกลือบริโภคและผลิตภัณฑ์ปรุงรสที่เสริมไอโอดีน

ตอบ ความร้อนที่อุณหภูมิต่ำกว่า 300 องศาเซลเซียส ไม่สามารถทำให้สารละลายไอโอดีนสลายหายไปได้ อ้างอิงผลการศึกษาของสถาบันโภชนาการ มหาวิทยาลัยมหิดล (การศึกษาของ ศาสตราจารย์ ดร.วิสิฐ จะวะสิต และคณะ (2544) ในวารสาร JOURNAL OF FOOD COMPOSITION AND ANALYSIS (2002) 15, 265–276) โดยศึกษาผลของความร้อนในครัวเรือนต่อการสูญเสียไอโอดีน ซึ่งพบว่าความร้อนแบบต่างๆ เช่นการต้ม การนึ่ง การทอด การอบ และการบรรจุกระป๋อง ไม่ได้ทำให้ไอโอดีนสูญหายไป แต่การสูญเสียไอโอดีนนั้นจะขึ้นอยู่กับภาชนะและสารที่ใช้เติมในผลิตภัณฑ์อาหารมากกว่า เช่นการใช้ภาชนะทองเหลือง หรือการเติมสารฟอกขาว พบว่ามีการสูญเสียไอโอดีนมาก แต่ถ้าเป็นอลูมิเนียมหรือแก้วจะไม่สูญเสียไอโอดีน ยกเว้นการเติมกรดบางชนิดลงไป จะทำให้เกิดการสูญเสียได้  และการศึกษาของ รองศาสตราจารย ดร.ครรชิต จุดประสงค์ (2557) ที่ศึกษาเปรียบเทียบการผลิตเกลือบรรจุถุงพร้อมจำหน่ายตั้งทิ้งไว้เป็นระยะเวลา 6 เดือน พบว่าไอโอดีนไม่ได้มีการสูญหายไป ถ้าหากมีการเขย่าถุงก่อนการทดสอบ  โดยถุงที่มีขนาดใหญ่ (5-7 กก.) จะพบว่ามีการไหลของน้ำที่มีไอโอดีนลงจากด้านบนลงสู่ด้านล่างเท่านั้น โดยเฉพาะการนำไปตากแดด  ดังนั้น ก่อนบริโภคหรือนำไปตรวจวิเคราะห์ จึงควรเขย่าหรือคลุกเคล้าให้เข้ากันก่อนนำเกลือไปใช้งานทุกครั้ง

   เกลือบริโภคและผลิตภัณฑ์ปรุงรสที่เสริมไอโอดีน

ตอบ ​ปัจจุบัน การตรวจสอบปริมาณไอโอดีนในผลิตภัณฑ์ปรุงรสที่เสริมไอโอดีนมีเพียงวิธี Inductively Coupled Plasma Mass Spectrometry (ICP-MS) เท่านั้น ยังไม่มีวิธีการทดสอบอย่างง่ายที่ผู้ประกอบการสามารถใช้ตรวจสอบเองได้ ผู้ประกอบการจึงจำเป็นต้องส่งผลิตภัณฑ์ตรวจวิเคราะห์หาปริมาณไอโอดีน ณ ห้องปฏิบัติการของภาครัฐ หรือเอกชนที่ได้รับการรับรองมาตรฐาน ISO 17025

         ทั้งนี้ สำนักงานคณะกรรมการอาหารและยา ได้จัดทำ “เครื่องมือช่วยคำนวณการเสริมไอโอดีนในผลิตภัณฑ์ปรุงรสที่เสริมไอโอดีน” เพื่ออำนวยความสะดวกให้ผู้ประกอบการสามารถตรวจสอบและคำนวณปริมาณสารละลายโพแทสเซียมไอโอเดตที่ใช้เติมในผลิตภัณฑ์ เพื่อให้ผลิตภัณฑ์สุดท้ายมีปริมาณไอโอดีนเป็นไปตามข้อกำหนดของกฎหมาย นอกจากนี้ ผู้ประกอบการควรทราบปริมาณไอโอดีนตั้งต้นของหัวเชื้อผลิตภัณฑ์ก่อน เพื่อให้เกิดความแม่นยำในการเสริมไอโอดีนลงในผลิตภัณฑ์
รายละเอียดตามลิงค์   เลือกที่ เครื่องมือช่วยคำนวณ & คู่มือ

   เกลือบริโภคและผลิตภัณฑ์ปรุงรสที่เสริมไอโอดีน

ตอบ การพิจารณาขยายช่วงของปริมาณไอโอดีนที่กำหนดให้มีในผลิตภัณฑ์ปรุงรสที่เสริมไอโอดีนอยู่ระหว่างการรวบรวมข้อมูลจากผลศึกษาความเบี่ยงเบนของการตรวจวิเคราะห์ปริมาณไอโอดีนในผลิตภัณฑ์ปรุงรสฯ โดยได้รับความอนุเคราะห์จากสถาบันโภชนาการ มหาวิทยาลัยมหิดล และข้อมูลผลการสำรวจสถานการณ์การได้รับไอโอดีนในประชากรทุกกลุ่มวัย โดยกรมอนามัย เพื่อนำข้อมูลที่สำคัญและจำเป็นเหล่านี้มาประกอบการพิจารณา ทั้งนี้ คาดว่าการพิจารณาดังกล่าวจะดำเนินการแล้วเสร็จภายในปี พ.ศ.2569

   เกลือบริโภคและผลิตภัณฑ์ปรุงรสที่เสริมไอโอดีน