ตอบ ​ปัจจุบันการใช้จุลินทรีย์โพรไบโอติกในอาหารมีประกาศกระทรวงสาธารณสุขที่เกี่ยวข้องทั้งหมด 2 ฉบับ ได้แก่

1. ประกาศกระทรวงสาธารณสุข พ.ศ. 2554 เรื่อง การใช้จุลินทรีย์โพรไบโอติกในอาหาร
2. ประกาศกระทรวงสาธารณสุข (ฉบับที่ 346) พ.ศ. 2555 เรื่อง การใช้จุลินทรีย์ โพรไบโอติกในอาหาร (ฉบับที่ 2)

   การยื่นประเมินความปลอดภัยอาหาร

ตอบ ​สามารถตรวจสอบเอกสารสำหรับประเมินความปลอดภัยได้ตาม

   การยื่นประเมินความปลอดภัยอาหาร

ตอบ ​ตรวจสอบบัญชีรายชื่อจุลินทรีย์ที่เป็นจุลินทรีย์โพรไบโอติกสำหรับใช้ในอาหาร แนบท้ายประกาศกระทรวงสาธารณสุขว่าด้วยการใช้จุลินทรีย์โพรไบโอติกในอาหาร

   การยื่นประเมินความปลอดภัยอาหาร

ตอบ ​ค่าใช้จ่ายในการประเมินติดต่อสอบถามได้ที่ศูนย์พันธุวิศวกรรมและเทคโนโลยีชีวภาพ (Biotech) หรือ https://www.biotec.or.th/home/technical-services/

   การยื่นประเมินความปลอดภัยอาหาร

ตอบ ​ยื่นประเมินความปลอดภัยในระบบ e-submission หัวข้อประเมินความปลอดภัยอาหาร โดยศึกษาขั้นตอนได้จากหน้าเว็บไซต์กองอาหาร หรือ https://shorturl.asia/4F3j6 โดยมีค่าใช้จ่ายการยื่นคำขอ จำนวน 3,000 บาท และระยะเวลาดำเนินการ 40 วันทำการ

   การยื่นประเมินความปลอดภัยอาหาร

ตอบ

1. ตรวจสอบวัตถุดิบว่าไม่อยู่ให้รายชื่อห้ามใช้ในอาหาร

         วัตถุดิบที่จะอนุญาตให้ใช้ในผลิตภัณฑ์อาหาร ต้องไม่ปรากฏชื่ออยู่ในบัญชีแนบท้ายประกาศกระทรวงสาธารณสุข (ฉบับที่ 424) พ.ศ. 2564 ออกตามความในพระราชบัญญัติอาหาร พ.ศ. 2522 เรื่อง กำหนดอาหารที่ห้ามผลิต นำเข้า หรือจำหน่าย (Negative list) และฉบับแก้ไขเพิ่มเติม

2. ทวนสอบความถูกต้องของชื่อวิทยาศาสตร์ของวัตถุดิบ เนื่องจากรายชื่อวัตถุดิบที่กำหนดตามบัญชี Positive lists ประกอบด้วย บัญชีแนบท้ายประกาศสำนักงานคณะกรรมการอาหารและยาเรื่อง ประกาศสำนักงานคณะกรรมการอาหารและยา เรื่อง คำแนะนำการใช้ส่วนประกอบสำคัญในผลิตภัณฑ์เสริมอาหาร บัญชีแนบท้ายประกาศกระทรวงสาธารณสุขว่าด้วยเรื่อง ชาจากพืช และบัญชีรายชื่อส่วนประกอบที่อนุญาตให้ใช้ในอาหาร ประเภทเครื่องดื่มในภาชนะบรรจุที่ปิดสนิท (ยกเว้นเครื่องดื่มที่ผสมกาเฟอีน) และกาแฟ

         เนื่องจากบัญชี Positive lists ดังกล่าว ระบุเป็นชื่อวิทยาศาสตร์ที่ได้รับการยอมรับ (accepted name) ซึ่งอาจมีชื่อพ้อง (synonym) ได้มากกว่าหนึ่งชื่อ จึงจำเป็นต้องตรวจสอบจากฐานข้อมูลวิชาการ

ตัวอย่างฐานข้อมูลที่มีความน่าเชื่อถือในการตรวจสอบความถูกต้องของชื่อวิทยาศาสตร์ (Scientific name) หรือชื่อพ้อง เช่น

         2.1) ฐานข้อมูลของกลุ่มงานพฤกษศาสตร์ป่าไม้ สำนักวิจัยการอนุรักษ์ป่าไม้และพันธุ์พืช กรมอุทยานแห่งชาติ สัตว์ป่า และพันธุ์พืช เข้าถึงได้จาก https://www.dnp.go.th/botany/index.html

         2.2) ฐานข้อมูลพรรณไม้ องค์การสวนพฤกษศาสตร์ กระทรวงทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม เข้าถึงได้จาก http://www.qsbg.org/Database/plantdb/index.asp

         2.3) ฐานข้อมูล The Plant List - A working list of all plant species ซึ่งเป็นฐานข้อมูลพฤกษศาสตร์ของประเทศสหรัฐอเมริกา จัดทำโดยความร่วมมือของ Royal Botanic Gardens, Kew และ Missouri Botanical Garden เข้าถึงได้จาก http://www.theplantlist.org/

         2.4) ฐานข้อมูล Plants Database; List of Accepted Nomenclature, Taxonomy, and Symbols ของประเทศสหรัฐอเมริกา จัดทำโดย  Natural Resources Conservation Service (NRCs), United State Department of Agriculture เข้าถึงได้จาก https://plants.sc.egov.usda.gov/home

         2.5) ฐานข้อมูลความหลากหลายทางชีวภาพระดับโลกของ Global Biodiversity Information Facility; GBIF เข้าถึงได้จาก https://www.gbif.org/

3. ข้อมูลที่ใช้ประกอบการพิจารณาอนุญาตวัตถุดิบที่อยู่นอกบัญชีอนุญาต (Positive lists) (ไม่มีรายชื่อหรือไม่ใช่ชื่อพ้อง) ซึ่งต้องทวนสอบการเป็นอาหารใหม่ ดังนี้

3.1) ข้อมูลทั่วไปของวัตถุดิบ ได้แก่ ประวัติการบริโภคเป็นอาหาร ประกอบด้วย

• ส่วนที่ใช้/บริโภคได้
• รูปแบบที่บริโภคและปริมาณการบริโภค
• สารพิษที่มีอยู่ตามธรรมชาติ (natural toxin)
• สารสำคัญ/สารออกฤทธิ์ทางชีวภาพ

3.2) ข้อมูลของผลิตภัณฑ์ที่มีวัตถุดิบเป็นส่วนประกอบ

• ส่วนที่ใช้ (part of use)
• วิธีการผลิต
• ปริมาณที่เสนอขอใช้/ประเภทอาหาร (กรณีใช้เป็นวัตถุดิบในผลิตภัณฑ์อาหารอื่น)
• การอนุญาต/ข้อกฎหมายของประเทศที่อนุญาต (ถ้ามี)
• ประวัติการจำหน่ายเป็นอาหารในประเทศอื่น และระยะเวลาการจำหน่าย (ถ้ามี)

ตอบ วิธีการตรวจวิเคราะห์ปริมาณไอโอดีนในเกลือบริโภคเสริมไอโอดีน ปัจจุบันมี 3 วิธี ได้แก่

          1. ชุดทดสอบไอคิท (I-Kit) และชุดทดสอบไอคิทที่ดัดแปลงการอ่านด้วยไม้บรรทัด (Modified I-Kit)

          2. เครื่องไอรีดเดอร์ (I-Reader)

          3. ไตเตรชั่น (Titration)

         สำหรับวิธีการตรวจวิเคราะห์ปริมาณไอโอดีนในผลิตภัณฑ์ปรุงรสที่เสริมไอโอดีน ปัจจุบันมีเพียง 1 วิธี เท่านั้น ได้แก่ วิธี Inductively Coupled Plasma Mass Spectrometry (ICP-MS) ทั้งนี้ ผู้ประกอบการควรส่งผลิตภัณฑ์ตรวจวิเคราะห์หาปริมาณไอโอดีน ณ ห้องปฏิบัติการที่ได้รับมาตรฐาน 17025 หรือหน่วยงานราชการ อย่างน้อยปีละครั้ง

   เกลือบริโภคและผลิตภัณฑ์ปรุงรสที่เสริมไอโอดีน

ตอบ ​สถาบันนวัตกรรมการเรียนรู้ มหาวิทยาลัยมหิดล โทร. 024419734, 024419729 มือถือ 0863205925 และสามารถติดต่อผ่านเว็บไซต์ www.il.mahidol.ac.th หรือ E-mail: ikit.muil@gmail.com

   เกลือบริโภคและผลิตภัณฑ์ปรุงรสที่เสริมไอโอดีน

ตอบ หากหัวเชื้อดังกล่าวไม่ได้มีการเติมไอโอดีนลงในผลิตภัณฑ์ สถานประกอบการที่รับซื้อหัวเชื้อไปผลิตต่อสามารถเติมไอโอดีนลงไปในผลิตภัณฑ์ได้ แต่หากหัวเชื้อดังกล่าวมีการเติมไอโอดีนลงในผลิตภัณฑ์แล้ว สถานประกอบการที่รับซื้อหัวเชื้อไปไม่ควรเติมไอโอดีนลงในหัวเชื้ออีก เนื่องจากอาจมีโอกาสทำให้ผลิตภัณฑ์สุดท้ายมีปริมาณไอโอดีนสูงเกินกว่าที่มาตรฐานกำหนดได้

   เกลือบริโภคและผลิตภัณฑ์ปรุงรสที่เสริมไอโอดีน

ตอบ กรณีปริมาณไอโอดีนในผลิตภัณฑ์ตรวจพบขาดหรือเกินร้อยละ 30 จากเกณฑ์ต่ำสุดหรือสูงสุด จะถือว่าเข้าข่ายเป็นอาหารปลอมตามมาตรา 25(2) โดยมีลักษณะตามมาตรา 27(5) ให้ต้องระวางโทษตามมาตรา 59 ของพระราชบัญญัติอาหาร พ.ศ.2522 กล่าวคือ ผู้ใดฝ่าฝืนมาตรา 25(2)  ตต้องระวังโทษจําคุกตั้งแต่หกเดือนถึงสิบปี และปรับตั้งแต่ห้าพันบาทถึงหนึ่งแสนบาท

        กรณีปริมาณไอโอดีนในผลิตภัณฑ์ตรวจพบไม่ถึงขนาดังที่กำหนดไว้ในมาตรา 27(5) จะถือว่าเข้าข่ายเป็นอาหารผิดมาตราฐานตามมาตรา 25(3) ได้แก่ อาหารที่ผลิตขึ้นไม่ถูกต้องตามคุณภาพหรือมาตรฐานที่รัฐมนตรีประกาศกําหนดตามมาตรา 6(2) หรือ (3) ให้ต้องระวางโทษปรับไม่เกินห้าหมื่นบาท

   เกลือบริโภคและผลิตภัณฑ์ปรุงรสที่เสริมไอโอดีน