ตอบ  1. ส่วนของพืชกัญชา กัญชง (แห้ง หรือสด) ที่อยู่นอกสถานที่ผลิตอาหาร ไม่อยู่ภายใต้การกำกับดูแล ตามพระราชบัญญัติอาหาร เนื่องจากสามารถใช้เป็นวัตถุดิบในผลิตภัณฑ์สุขภาพที่หลากหลาย เช่น ผลิตภัณฑ์สมุนไพร เครื่องสำอาง หรืออาหาร พระราชบัญญัติอาหารจะตรวจส่วนของพืชกัญชา กัญชง ที่มีวัตถุประสงค์เพื่อใช้เป็นวัตถุดิบในการ ผลิตอาหาร ในสถานที่ผลิตอาหารเท่านั้น โดยผู้ประกอบการต้องมีหลักฐานการได้มาของส่วนของพืชกัญชา กัญชง จากแหล่งวัตถุดิบที่ได้รับอนุญาตอย่างถูกต้องตามพระราชบัญญัติยาเสพติด โดยผู้ประกอบการที่ผลิต ผลิตภัณฑ์อาหารดังกล่าว ต้องปฏิบัติตามประกาศกระทรวงสาธารณสุข (ฉบับที่ 427) พ.ศ.2564 ออกตาม ความในพระราชบัญญัติอาหาร พ.ศ. 2522 เรื่อง ผลิตภัณฑ์อาหารที่มีส่วนประกอบของส่วนของกัญชาหรือ กัญชง

     2. ส่วนของพืชกัญชาหรือกัญชงอบแห้งที่มีวัตถุประสงค์ใช้เพื่อการชงดื่มในลักษณะเดียวกับชาชง เช่น ชาใบกัญชา ผลิตภัณฑ์นี้อาจจัดเป็นอาหารตามประกาศกระทรวงสาธารณสุข (ฉบับที่ 427) พ.ศ.2564 ออก ตามความในพระราชบัญญัติอาหาร พ.ศ. 2522 ผลิตภัณฑ์อาหารที่มีส่วนประกอบของส่วนของกัญชาหรือ กัญชง

          โดยผลิตภัณฑ์ต้องมีคุณภาพหรือมาตรฐานเป็นไปตามประกาศกระทรวงสาธารณสุข (ฉบับที่ 427) และไม่กล่าว อ้างสรรพคุณใดๆ เช่น relax ผ่อนคลาย นอนหลับ อย่างไรก็ตามหากผลิตภัณฑ์ชาใบกัญชามีการกล่าวอ้าง สรรพคุณรักษาโรค หรือมีผลต่อสุขภาพ อาจจัดเป็น "ผลิตภัณฑ์สมุนไพร" ซึ่งสามารถศึกษารายละเอียดเพิ่มเติมได้ ที่เว็บไซต์กองผลิตภัณฑ์สมุนไพร

   ผลิตภัณฑ์อาหารที่มีส่วนประกอบของกัญชา/กัญชง --> ผลิตภัณฑ์อาหาร

ตอบ   

1. อาหารสำหรับทารก และอาหารสูตรต่อเนื่องสำหรับทารกและเด็ก
2. นมดัดแปลงสำหรับทารกและนมดัดแปลงสูตรต่อเนื่องสำหรับทารกและเด็ก
3. อาหารเสริมสำหรับทารกและเด็ก
4. เครื่องดื่มที่ผสมกาเฟอีน
5. อาหารที่มีนิยาม หรือ คุณภาพหรือมาตรฐาน ที่กำหนดเงื่อนไขการห้ามเติมส่วนประกอบหรือสารต่างๆไว้ เช่น กาแฟสำเร็จรูป, กาแฟสำเร็จรูปที่สกัดคาเฟอีนออก, เนยเทียม เนยผสม ผลิตภัณฑ์เนยเทียม ผลิตภัณฑ์เนยผสม, ช็อกโกแลตทุกชนิด(ยกเว้นช็อกโกแลตชนิดผสม), ไข่เยี่ยวม้า, เกลือบริโภค, วัตถุแต่งกลิ่นรสนม, นมโค รอยัลเยลลี เครื่องดื่มเกลือแร่ น้ำบริโภค น้ำแข็ง น้ำแร่ธรรมชาติ น้ำมันและไขมัน น้ำมันปลา ครีม น้ำมันเนย เนย เนยแข็ง เนยใสหรือกี น้ำผึ้ง ข้าวเติมวิตามิน ชาจากพืช เกลือบริโภค ข้าวแป้งกล้อง น้ำส้มสายชู เอนไซม์สำหรับใช้ในการผลิตอาหาร ผลิตภัณฑ์สำหรับทำความสะอาดหรือฆ่าเชื้อสำหรับอาหาร และอาหารที่มีวัตถุประสงค์พิเศษสำหรับสตรีมีครรภ์และให้นมบุตรหรือสำหรับทารกและเด็กเล็ก

        อนึ่งอาหารตามข้อ 5 บางประเภท เมื่อเติมส่วนของกัญชาหรือกัญชง ประเภทอาหารอาจเปลี่ยนไป ดังเช่น น้ำบริโภค มีการเติมส่วนของกัญชาหรือกัญชง จะจัดเป็น ผลิตภัณฑ์อาหารที่มีส่วนประกอบของกัญชาหรือกัญชง ชนิดเครื่องดื่มในภาชนะบรรจุที่ปิดสนิท

   ผลิตภัณฑ์อาหารที่มีส่วนประกอบของกัญชา/กัญชง --> ผลิตภัณฑ์อาหาร

ตอบ  น้ำผสมใบกัญชาหรือน้ำแร่ผสมใบกัญชา จัดเป็นอาหารควบคุมเฉพาะตามประกาศกระทรวงสาธารณสุข (ฉบับที่ 427) พ.ศ. 2564 ออกตามความในพระราชบัญญัติอาหาร พ.ศ. 2522 เรื่อง ผลิตภัณฑ์อาหารที่มีส่วนประกอบของส่วนของกัญชาหรือกัญชง ชนิดเครื่องดื่มในภาชนะบรรจุที่ปิดสนิท ซึ่งผลิตภัณฑ์ต้องมีคุณภาพมาตรฐานตาม

1. ประกาศกระทรวงสาธารณสุข (ฉบับที่ 427) พ.ศ. 2564 ออกตามความในพระราชบัญญัติอาหาร พ.ศ. 2522 เรื่อง ผลิตภัณฑ์อาหารที่มีส่วนประกอบของส่วนของกัญชาหรือกัญชง
2. ประกาศกระทรวงสาธารณสุข (ฉบับที่ 356) พ.ศ.2556 เรื่อง เครื่องดื่มในภาชนะบรรจุที่ปิดสนิท

   ผลิตภัณฑ์อาหารที่มีส่วนประกอบของกัญชา/กัญชง --> ผลิตภัณฑ์อาหาร

ตอบ   ตรวจวิเคราะห์โดยใช้เครื่องมือที่ใช้หลักการโครมาโตกราฟี (Chromatography) ในวัตถุดิบหรือผลิตภัณฑ์อาหาร ห้องปฏิบัติการที่สามารถตรวจวิเคราะห์เพื่อยืนยันปริมาณสารสำคัญได้ เช่น

1. ห้องปฏิบัติการตรวจวิเคราะห์ของกรมวิทยาศาสตร์การแพทย์

- ราคาค่าตรวจ วิเคราะห์ (บาท) 5,000/ ชนิดสาร (THC/CBD)

- ระยะเวลาการตรวจวิเคราะห์ 14 วัน

หมายเหตุ : ห้องปฏิบัติการกรมวิทยาศาสตร์การแพทย์ (ส่วนภูมิภาค) ยังไม่สามารถตรวจวิเคราะห์ปริมาณสารสำคัญ (THC, CBD) ในอาหารและเครื่องดื่มได้

2.  บริษัท ห้องปฏิบัติการกลาง (ประเทศไทย) จำกัด (Central Lab Thai)

3.  สถาบันวิจัยวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีแห่งประเทศไทย (วว.)  ศูนย์ทดสอบและมาตรวิทยา (ศทม.)

4.  ศูนย์บริการวิเคราะห์ทดสอบ  สวทช. (NCTC)

   ผลิตภัณฑ์อาหารที่มีส่วนประกอบของกัญชา/กัญชง --> ผลิตภัณฑ์อาหาร

ตอบ   ระบบ e-submission จะแสดงประเภทอาหาร (คอลัมน์ขวา) และกรรมวิธีการผลิตอาหาร (คอลัมน์ซ้าย)  ให้พิจารณาเลือกให้ตรงตามข้อเท็จจริงที่ได้มีการตรวจ ณ สถานที่ผลิตอาหารไว้ ดังตัวอย่างใบอนุญาตที่ได้ออกผ่านระบบ e-submission

   ผลิตภัณฑ์อาหารที่มีส่วนประกอบของกัญชา/กัญชง --> สถานที่ผลิตอาหาร

ตอบ  ต้องดำเนินการยื่นคำขอตรวจประเมินสถานที่ผลิตอาหาร และการยื่นคำขอและเอกสารหลักฐานเช่นเดียวกับคำถามข้อที่ 1 พร้อมแนบ หลักฐานการขึ้นทะเบียนตำรับอาหาร ได้แก่ สำเนาใบสำคัญการขึ้นทะเบียนตำรับอาหาร (แบบ อ.18) หรือ สำเนาใบสำคัญการอนุญาตใช้ฉลากอาหาร (แบบ สบ.3/1) (แล้วแต่กรณี) เพื่อแสดงที่มาของวัตถุดิบเมล็ดกัญชง หรือน้ำมันจากเมล็ดกัญชง หรือโปรตีนจากเมล็ดกัญชง หรือผลิตภัณฑ์อาหารที่มีส่วนประกอบของเมล็ดกัญชง น้ำมันจากเมล็ดกัญชง หรือโปรตีนจากเมล็ดกัญชง

กรณีแบ่งบรรจุเมล็ดกัญชง ให้แนบหลักฐานแสดงที่มาของแหล่งวัตถุดิบเมล็ดกัญชง

   ผลิตภัณฑ์อาหารที่มีส่วนประกอบของกัญชา/กัญชง --> สถานที่ผลิตอาหาร

ตอบ  ระบบ e-submission จะแสดงประเภทอาหาร (คอลัมน์ขวา) และกรรมวิธีการผลิตอาหาร (คอลัมน์ซ้าย) ให้พิจารณาเลือกให้ตรงตามข้อเท็จจริงที่ได้มีการตรวจ ณ สถานที่ผลิตอาหารไว้ ดังตัวอย่างใบอนุญาตที่ได้ออกผ่านระบบ e-submission

   ผลิตภัณฑ์อาหารที่มีส่วนประกอบของกัญชา/กัญชง --> สถานที่ผลิตอาหาร

ตอบ  ผู้ประกอบการสามารถยื่นคำขอผ่านทางระบบ E-submission ได้ โดยผู้ขออนุญาตผลิตอาหารจะต้องยื่นคำขอตรวจประเมินสถานที่ผลิตอาหารก่อน เมื่อตรวจสถานที่ผลิตผ่านตามเงื่อนไขแล้วผู้อนุญาตจะออกหลักฐานผ่านการตรวจประเมินเพื่อใช้ประกอบการยื่นคำขออนุญาตผลิตอาหารในลำดับถัดไป มีเงื่อนไขการพิจารณาอนุญาตดังนี้

         1. กรณีสถานที่ผลิตอาหารอยู่ในเขตพื้นที่กรุงเทพมหานคร หรือ สถานที่ผลิตอยู่ในเขตพื้นที่ต่างจังหวัดแต่จะขออนุญาตผลิตผลิตภัณฑ์อาหารที่มีส่วนประกอบของส่วนของกัญชาหรือกัญชงใส่ในผลิตภัณฑ์อาหาร ดังรายการต่อไปนี้ เช่น วัตถุเจือปนอาหาร ผลิตภัณฑ์เสริมอาหาร และผลิตภัณฑ์รอยัลเยลลี (ยกเว้น อาหารตามประเภทข้างต้น ที่ผลิตโดยวิธีแบ่งบรรจุจากผลิตภัณฑ์ที่ได้รับเลขสารบบอาหารแล้ว) นมปรุงแต่ง นมเปรี้ยว ผลิตภัณฑ์ของนม อาหารในภาชนะบรรจุที่ปิดสนิท อาหารที่มีวัตถุประสงค์พิเศษ เมื่อยื่นคำขออนุญาตส่วนกลางโดย อย. จะเป็นผู้พิจารณาอนุญาต

        2. กรณีสถานที่ผลิตอาหารอยู่ในเขตพื้นที่ต่างจังหวัด และไม่ได้ขอผลิตผลิตภัณฑ์อาหารที่มีส่วนประกอบของส่วนของกัญชาหรือกัญชง ดังรายการต่อไปนี้ เช่น วัตถุเจือปนอาหาร ผลิตภัณฑ์เสริมอาหาร และผลิตภัณฑ์รอยัลเยลลี (ยกเว้น อาหารตามประเภทข้างต้น ที่ผลิตโดยวิธีแบ่งบรรจุจากผลิตภัณฑ์ที่ได้รับเลขสารบบอาหารแล้ว) นมปรุงแต่ง นมเปรี้ยว ผลิตภัณฑ์ของนม อาหารในภาชนะบรรจุที่ปิดสนิท อาหารที่มีวัตถุประสงค์พิเศษ นอกเหนือจากข้อ 1 เมื่อยื่นคำขออนุญาตส่วนภูมิภาดโดย สำนักงานสาธารณสุขจังหวัดในเขตพื้นที่รับผิดชอบ จะเป็นผู้พิจารณาอนุญาต

โดยสามารถศึกษาขั้นตอน ได้จากเว็บไซต์ของกองอาหาร สำนักงานคณะกรรมการอาหารและยา 

หากมีข้อสงสัยให้ติดต่อสอบถามเบอร์โทรศัพท์ 02-5907033 หรือ 02-5907320

   ผลิตภัณฑ์อาหารที่มีส่วนประกอบของกัญชา/กัญชง --> สถานที่ผลิตอาหาร

ตอบ  ผู้ประกอบการไม่ต้องยื่นคำขอตรวจประเมินสถานที่ผลิตอาหาร แต่จะต้องยื่นคำขอเปลี่ยนแปลงรายการในใบอนุญาตผลิตอาหาร (ส.4) กรณีสถานที่ผลิตอาหารเข้าข่ายโรงงาน หรือแบบการแก้ไขสถานที่ผลิตอาหารที่ไม่เข้าข่ายโรงงาน (แบบ สบ.2) กรณีสถานที่ผลิตอาหารไม่เข้าข่ายโรงงาน พร้อมเอกสารหลักฐานตามคู่มือประชาชนและเอกสารเพิ่มเติม ดังนี้

1) แบบฟอร์มรายงานผลการตรวจประเมินสถานที่ผลิตอาหารตามหลักเกณฑ์ GMP กฎหมาย หรือแบบสรุปผลการตรวจประเมินสถานที่ผลิตอาหาร (Audit report) โดยขอบข่ายของประเภทอาหารที่ระบุในรายงานผลการตรวจประเมินสถานที่ต้องครอบคลุมประเภทอาหารที่จะขออนุญาต และ Audit report ยังไม่หมดอายุ พร้อมรับรองสำเนาถูกต้อง

2) หนังสือรับรองการเพิ่มประเภทอาหาร กรณีไม่มีการเปลี่ยนแปลงแบบแปลนแผนผังและรายการเครื่องมือเครื่องจักรของสถานที่ผลิต ลงนามรับรองโดยกรรมการผู้มีอำนาจลงนามหรือผู้ดำเนินกิจการ

3) หลักฐานแสดงแหล่งที่มาของวัตถุดิบส่วนของกัญชาหรือส่วนของกัญชง เช่น เปลือก ลำต้น เส้นใย กิ่งก้าน ราก ใบ ซึ่งไม่มียอดหรือช่อดอกติดมาด้วย ที่จะนำมาใช้ในการผลิต จะต้องมีข้อมูลที่ชัดเจนของแหล่งที่มาวัตถุดิบนั้น รวมทั้งต้องกำหนดมาตรการคัดเลือกวัตถุดิบอย่างเหมาะสมตามหลักเกณฑ์วิธีการที่ดีในการผลิตอาหาร

4) หลักฐานการบันทึกการรับ-จ่ายส่วนของกัญชาหรือส่วนของกัญชง สำหรับควบคุมปริมาณการใช้เป็นวัตถุดิบสำหรับการผลิตอาหารประเภทที่ขออนุญาต

5) หลักฐานการได้รับเลขสารบบอาหาร เช่น สำเนาใบสำคัญการขึ้นทะเบียนตำรับอาหาร (อ.18) หรือสำเนาใบสำคัญการอนุญาตใช้ฉลากอาหาร (สบ.3/1) (แล้วแต่กรณี) สำหรับกรณีแบ่งบรรจุ

6) ข้อมูลของผลิตภัณฑ์อาหารอื่น ๆ กรณีที่ใช้สายการผลิตร่วมกับผลิตภัณฑ์อาหารที่มีส่วนประกอบของส่วนของกัญชาหรือกัญชง

        หมายเหตุ : กรณีผู้ประกอบการประสงค์จะขอผลิตอาหารควบคุมเฉพาะ ผลิตภัณฑ์อาหารที่มีส่วนประกอบของส่วนของกัญชาหรือกัญชง ได้แก่ เครื่องดื่มในภาชนะบรรจุที่ปิดสนิท เพิ่มเติมโดยใช้สถานที่ผลิตและอุปกรณ์ชุดเดิมที่เคยได้รับอนุญาตให้ผลิตเครื่องดื่มในภาชนะบรรจุที่ปิดสนิท สามารถยื่นคำขออนุญาตตรวจประเมินสถานที่ผลิตและขอผลิตอาหารกรณีเพิ่มประเภทผ่านระบบ E-submission ได้ โดยหากสถานที่ผลิตอยู่ในเขตกรุงเทพมหานคร อย.จะเป็นผู้พิจารณาอนุญาต และกรณีสถานที่ผลิตอาหารอยู่ในเขตพื้นที่ต่างจังหวัดสำนักงานสาธารณสุขจังหวัดที่รับผิดชอบเป็นผู้อนุญาต

   ผลิตภัณฑ์อาหารที่มีส่วนประกอบของกัญชา/กัญชง --> สถานที่ผลิตอาหาร

ตอบ   ผู้ประกอบการต้องดำเนินการดังนี้

1. ยื่นคำขอตรวจประเมินสถานที่ผลิตอาหาร

        ผู้ประกอบการต้องยื่นคำขอตรวจประเมินสถานที่ผลิตอาหารกับสำนักงานคณะกรรมการอาหารและยา กรณีสถานที่ผลิตตั้งอยู่ในกรุงเทพมหานคร หรือ สำนักงานสาธารณสุขจังหวัดตามจังหวัดที่ตั้งสถานที่ผลิตอาหารนั้นๆ หรือ หน่วยตรวจหรือหน่วยรับรองที่ขึ้นบัญชีกับสำนักงานคณะกรรมการอาหารและยา  โดยจัดเตรียมเอกสารตามที่กำหนดในคู่มือประชาชน และแนบหลักฐานเพิ่มเติม ดังนี้

1) หลักฐานแสดงที่มาของวัตถุดิบส่วนของกัญชาหรือส่วนของกัญชง เช่น เปลือก ลำต้น เส้นใย กิ่ง ก้าน ราก ใบ ซึ่งไม่มียอดหรือช่อดอกติดมาด้วย ที่จะนำมาใช้ในการผลิตจะต้องมีข้อมูลที่ชัดเจนของแหล่งที่มาวัตถุดิบนั้น รวมทั้งต้องกำหนดมาตรการคัดเลือกวัตถุดิบอย่างเหมาะสมตามหลักเกณฑ์วิธีการที่ดีในการผลิตอาหาร

2) หลักฐานในการบันทึกการรับ-จ่ายส่วนของกัญชาหรือส่วนของกัญชง สำหรับควบคุมปริมาณการใช้เป็นวัตถุดิบสำหรับการผลิตอาหารประเภทที่ขออนุญาต

3) สำหรับกรณีขออนุญาตผลิต (แบ่งบรรจุ) ต้องมีหลักฐานการได้รับเลขสารบบอาหาร เช่น สำเนาใบสำคัญการขึ้นทะเบียนตำรับอาหาร (อ.18) หรือสำเนาใบสำคัญการอนุญาตใช้ฉลากอาหาร (สบ.3/1) (แล้วแต่กรณี)

4) ข้อมูลของผลิตภัณฑ์อาหารอื่น ๆ กรณีที่ใช้สายการผลิตร่วมกับ ผลิตภัณฑ์อาหารที่มีส่วนประกอบของส่วนของกัญชาหรือกัญชง

5) มาตรการป้องกันการปนเปื้อนระหว่างการผลิต ผลิตภัณฑ์อาหารที่มีส่วนประกอบของกัญชาหรือกัญชง และการผลิตอาหารประเภทอื่นที่ไม่มีส่วนประกอบของกัญชาหรือกัญชง

2. ยื่นคำขอและเอกสารหลักฐาน

         สำหรับผู้ประกอบการรายเก่าจะต้องยื่นคำขอเปลี่ยนแปลงรายการในใบอนุญาตผลิตอาหาร (ส.4) กรณีสถานที่ผลิตอาหารเข้าข่ายโรงงาน หรือแบบการแก้ไขสถานที่ผลิตอาหารที่ไม่เข้าข่ายโรงงาน (แบบ สบ.2) กรณีสถานที่ผลิตอาหารไม่เข้าข่ายโรงงาน พร้อมเอกสารหลักฐานตามคู่มือประชาชน

   ผลิตภัณฑ์อาหารที่มีส่วนประกอบของกัญชา/กัญชง --> สถานที่ผลิตอาหาร