ตอบ การส่งตัวอย่างตรวจวิเคราะห์ที่ห้องปฏิบัติการตรวจวิเคราะห์อาหารในรายการที่กำหนดค่า กระบวนการฆ่าเชื้อด้วยความร้อน และกำหนดค่า pH  และ กำหนดค่า aw  ให้แจ้งห้องปฏิบัติการทราบ ดังนี้

    การตรวจวิเคราะห์จุลินทรีย์ที่ทำให้เกิดโรค ตาม ปสธ. (ฉบับที่ 416)

ตอบ กรณีใช้ผลการตรวจวิเคราะห์ประกอบการยื่นขอรับเลขสารบบอาหารก่อนวันที่  7 มกราคม 2564 สามารถวิเคราะห์ตามประกาศกระทรวงสาธารณสุข (ฉบับที่ 364) พ.ศ. 2556 เรื่อง มาตรฐานอาหารด้านจุลินทรีย์ที่ทำให้เกิดโรค แต่กรณีใช้ผลตรวจวิเคราะห์ประกอบการยื่นขอรับเลขสารบบอาหาร ตั้งแต่วันที่  7 มกราคม 2564  ให้วิเคราะห์ตามประกาศกระทรวงสาธารณสุข (ฉบับที่ 416) พ.ศ.2563  แต่สามารถใช้ผลวิเคราะห์ตามประกาศกระทรวงสาธารณสุข (ฉบับที่ 364)  พ.ศ. 2556 มาประกอบการยื่นขออนุญาตได้ หากผลการวิเคราะห์ที่ได้สอดคล้องและครบถ้วนตามเงื่อนไขของประกาศใหม่

    การตรวจวิเคราะห์จุลินทรีย์ที่ทำให้เกิดโรค ตาม ปสธ. (ฉบับที่ 416)

ตอบ เป็นหลักการของสากล การระบุวิธีการตรวจวิเคราะห์ในรายงานผลการตรวจวิเคราะห์ เพื่อประโยชน์ใช้ประกอบการขอรับเลขสารบบอาหารหรือตรวจสอบผลิตภัณฑ์ว่ามีคุณภาพหรือมาตรฐานตามที่กฎหมายกำหนด ซึ่งกรมวิทยาศาสตร์การแพทย์ และศูนย์วิทยาศาสตร์การแพทย์ ได้แจ้งวิธีการตรวจวิเคราะห์ในใบรายงานผลการตรวจวิเคราะห์ด้วย ดังนั้นไม่ว่าห้องปฏิบัติการจากหน่วยงานรัฐหรือหน่วยงานเอกชนก็รายงานผลเช่นเดียวกัน

    การตรวจวิเคราะห์จุลินทรีย์ที่ทำให้เกิดโรค ตาม ปสธ. (ฉบับที่ 416)

ตอบ วิธีการตรวจวิเคราะห์อื่นนอกเหนือจากที่กำหนดไว้ในบัญชีแนบท้ายหมายเลข 3 สามารถใช้ในการตรวจวิเคราะห์ได้หากสามารถรายงานผลในเชิงคุณภาพหรือเชิงปริมาณตามที่กฎหมายกำหนด และวิธีการตรวจวิเคราะห์ดังกล่าวต้องได้รับการรับรองโดยหน่วยงานรับรองห้องปฏิบัติการตามมาตรฐานสากล (ISO17025) และเป็นวิธีการตามเงื่อนไขที่กำหนดไว้ในข้อ 2 และข้อ 3 ของบัญชีหมายเลข 3  อย่างไรก็ตาม หากเป็นกรณีการใช้ผลวิเคราะห์เพื่อตัดสินดำเนินการตามกฎหมายจะต้องใช้วิธีตรวจวิเคราะห์ที่เป็นไปตามประกาศกระทรวงสาธารณสุขเท่านั้น

    การตรวจวิเคราะห์จุลินทรีย์ที่ทำให้เกิดโรค ตาม ปสธ. (ฉบับที่ 416)

ตอบ ตัวอย่างเช่น การตรวจวิเคราะห์  Vibrio spp.  ที่อ้างอิงวิธีของ FAO/WHO  Food and Agriculture Organization of the United Nations and the World Health Organization (FAO/WHO)  "Selection and application of methods for the detection and enumeration of human-pathogenic halophilic Vibrio spp. in seafood" (2016)

    การตรวจวิเคราะห์จุลินทรีย์ที่ทำให้เกิดโรค ตาม ปสธ. (ฉบับที่ 416)

ตอบ ผลิตภัณฑ์ขนมขบเคี้ยว จัดเป็นอาหารสำเร็จรูปพร้อมบริโภคทันที  ไม่มีข้อกำหนดมาตรฐานจุลินทรีย์ดังกล่าว แต่สำหรับจุลินทรีย์ที่ทำให้เกิดโรคมีข้อกำหนดตามบัญชีหมายเลข 2 ลำดับที่ 34.6 หรือ 34.1 แล้วแต่กรณี ​

    การตรวจวิเคราะห์จุลินทรีย์ที่ทำให้เกิดโรค ตาม ปสธ. (ฉบับที่ 416)

ตอบ E coli เป็นจุลินทรีย์ที่เป็นตัวชี้วัดทางด้านสุขลักษณะในการผลิต   ซึ่งกำหนดไว้ในประกาศของอาหาร  แต่ละชนิดแล้ว   สำหรับ E. coli สายพันธ์ที่ทำให้เกิดโรค เช่น E. coli O157 จะต้องไม่พบตามประกาศฯ ฉบับนี้

    การตรวจวิเคราะห์จุลินทรีย์ที่ทำให้เกิดโรค ตาม ปสธ. (ฉบับที่ 416)

ตอบ มาตรฐานจุลินทรีย์ที่เป็นตัวชี้วัดสุขลักษณะในผลิตภัณฑ์ เช่น  coliform, E coli, Yeast และ Mold  ซึ่ง การกำหนด Yeast และ Mold  แตกต่างกันขึ้นอยู่กับผลิตภัณฑ์แต่ละชนิด  ผลิตภัณฑ์อาหาร ถ้าผ่านกรรมวิธีการผลิตโดยให้ความร้อนและอยู่ในภาชนะที่ปิดสนิทไม่ควรพบ Yeast และ Mold  แต่ถ้าเป็นอาหารที่ไม่ผ่านความร้อนและมีอายุการเก็บรักษาไม่นานจึงสามารถกำหนดให้มีปริมาณที่ยอมรับได้ในปริมาณหนึ่ง​

    การตรวจวิเคราะห์จุลินทรีย์ที่ทำให้เกิดโรค ตาม ปสธ. (ฉบับที่ 416)

ตอบ ตามประกาศกระทรวงสาธารณสุขว่าด้วยเรื่องวิธีการผลิต เครื่องมือเครื่องใช้ในการผลิต และเก็บรักษา (ประกาศฯ (ฉบับที่193) พ.ศ. 2543  (ฉบับที่298) พ.ศ. 2549 (ฉบับที่220) พ.ศ. 2544) มีข้อกำหนดให้น้ำที่ใช้ในกระบวนการผลิตอาหารหรือสัมผัสกับอาหารต้องมีมาตรฐานตามประกาศกระทรวงสาธารณสุข เรื่อง น้ำบริโภคในภาชนะบรรจุที่ปิดสนิท  ดังนั้นคุณภาพหรือมาตรฐานของน้ำที่ใช้สำหรับอุตสาหกรรมอาหารจึงต้องปฏิบัติตามประกาศกระทรวงสาธารณสุข ฉบับที่ 61 (พ.ศ.2522) และที่แก้ไขเพิ่มเติม

    การตรวจวิเคราะห์จุลินทรีย์ที่ทำให้เกิดโรค ตาม ปสธ. (ฉบับที่ 416)

ตอบ สอบถามได้จากสำนักคุณภาพและความปลอดภัยอาหาร กรมวิทยาศาสตร์การแพทย์ หรือสามารถ download ได้จากเว็บไซต์ศูนย์วิทยบริการ ของสำนักงานคณะกรรมการอาหารและยา (https://elib.fda.moph.go.th/)​

    การตรวจวิเคราะห์จุลินทรีย์ที่ทำให้เกิดโรค ตาม ปสธ. (ฉบับที่ 416)